Несиелік бағдарламаны таңдай отырып, болашақ қарыз алушы төмен пайыздық мөлшерлемемен және ыңғайлы өтеу мерзімімен несие таңдауға ғана емес, сонымен бірге қарызды төлеу тәртібіне назар аударуға міндетті. Сізге ұнайтын несие бойынша пайыздарды есептеу және есептен шығару тетігін білу қажет.
Несиелік келісімшартқа отырған қарыз алушылар әрдайым несиенің негізгі параметрлеріне назар аударады: пайыздық мөлшерлеме мен несие мерзімі. Алайда банктің мамандарымен осы ұйымдағы несиелер бойынша сыйақылардың қалай есептелетінін және есептен шығарылатындығын нақтылау маңызды.
Пайыздарды есептеу тәртібі
Бүгінгі күні қарыз алушылар жасасқан несиелік келісімдердің көпшілігі ай сайынғы төлем мөлшерін есептеудің аннуитет схемасын қамтиды. Аннуитетті есептеу формуласының өзі өте күрделі, бірақ оның мәні мынада, алдымен қарыз алушының несиені пайдаланғаны үшін банкке төлеуге тиісті пайыздардың толық мөлшері есептеледі. Содан кейін бұл мән негізгі қарыз сомасына көбейтіледі, содан кейін алынған мән несиелеу айларының санына бөлінеді. Келісімнің мерзімі ішінде қарыз алушы төлемдерді ай сайын бірдей бөліп төлейтін болады, бірақ алдымен олардың көп бөлігі пайыздарды төлеуге жұмсалады, ал несиенің «денесі» өте баяу төмендейді.
Егер несиелік келісімде пайыздарды есептеудің сараланған тәртібі қарастырылса, онда ай сайынғы төлем мөлшері әрқашан әр түрлі болады. Банк маманы ай сайын төленуге тиісті сыйақы мөлшерін және негізгі қарыздың ағымдағы кезеңде өтелуге тиісті бөлігін есептейді. Осы есептеу әдісімен негізгі қарыз тезірек азаяды, сондықтан оның балансына есептелген сыйақы мөлшері де аз болады. Дифференциалды төлем несиелері аннуитет төлемдері бар несиелерге қарағанда қарыз алушылар үшін арзанырақ болатыны сондықтан.
Несиелік төлемдерді есептен шығару басымдығы
Несиелік қарыз бойынша төлемдерді есептен шығару тәртібі Ресей Федерациясының Азаматтық кодексінің 319-бабында анықталған. Оның ережелері негізінде өтелуге жататын қарыз сомасы келесідей бөлінеді: алдымен несие берушінің қарызды өндіріп алуға кеткен шығындары өтеледі, содан кейін несие бойынша пайыздар төленеді, содан кейін ғана негізгі борыш есептен шығарылады.. Сондықтан аннуитеттік төлемнің көп бөлігі, әсіресе несиеге қызмет көрсеткен алғашқы айларда пайыздық төлемдер болып табылады.
Қарыз алушы парадоксалды жағдайға тап болады: ол несиені төлеу үшін банкке үнемі ақша аударады, бірақ негізгі қарыздың мөлшері іс жүзінде азаяды. Егер қарыз алушы өз күшін асыра бағалаған болса және аннуитет төлемінің мөлшері оның қаржылық мүмкіндіктерінен асып кетсе, онда ерте ме, кеш пе кешіктіруден аулақ бола алмайсыз. Сонда жағдай одан сайын күрделене түседі. Енді, пайыздық төлемдер мен негізгі қарызды төлеуден басқа, немқұрайды клиент несиелік келісімшарт талаптарын уақтылы орындамағаны үшін айыппұлдар мен өсімпұлдарды төлеуге мәжбүр болады. Сонымен қатар, талаптарды өтеу тәртібі келесідей болады: алдымен айыппұлдар мен өсімпұлдар есептен шығарылады, содан кейін - пайыздар, ал соңғысы - негізгі қарыз.
