Көптеген ресейліктер тауарларды арзан бағамен сатып алуға тырысып, банк кепіліне берген мүлікті сату туралы жарнамаларды іздей бастайды. Егер қарыз алушы өзінің борыштық міндеттемелерін орындауды тоқтатса, банк несиені қамтамасыз ету үшін қызмет ететін кепілге салынған мүлікті аукционға қояды. Бірақ мұндай мүлікті сатып алу қаншалықты тиімді?
Банк борышкерлерінен мүлік қалай алынады?
Егер қарыз алушы несие берушінің сұраныстарына, сендірулеріне және тіпті қоқан-лоққыларына жауап бермей, алты ай ішінде несие бойынша ешқандай төлем жасамаса, онда банк мұндай борышкерді сотқа береді. Егер сот қарыз алушының екі тараптың арасында туындаған қақтығысты қаламайтынын немесе өз бетінше шеше алмайтынын түсінсе, онда ол банктің жағын алады және борышкерге несиені мүлікпен қайтаруды міндеттейді. Егер несие кепілге қойылған болса, онда банк кепілге салынған мүлікті сатады және сатудан түскен қаражат есебінен өз ақшасын пайызбен қайтарады. Егер несие кепілсіз берілген болса, онда сот орындаушылары қарыз алушының үйіне келіп, қажет деп тапқанын алады, ал егер қарыз мөлшері өте көп болса, онда бұл мүлік қарыз алушының меншігіндегі үй немесе пәтер болуы мүмкін. Айта кету керек, банк оңай және тез сатылатын өтімді мүлікке қызығушылық танытады. Ешкім қарыз алушының осы немесе басқа мүлікті иеліктен шығаруға келісімін сұрамайды.
Кепілге салынған мүлікті сатуға қою үшін банкке әрдайым сот шешімі қажет емес, кейбір жағдайларда оған тек нотариустың атқарушы қолы қажет болады. Осы құжат негізінде банк мемлекеттік атқару қызметіне жүгінеді және кепілге қойылған мүлікті арнайы сауда ұйымдары арқылы сатады.
Кепілге салынған мүлікті аукционда қалай сатып алуға болады?
Банк кепілге берген мүлік сатылатын аукционға қатыса алу үшін сатып алушы тіркеу жарнасын - сатылатын мүлік құнының 3% -дан 15% -на дейін төлеуі керек. Егер бірінші аукционның нәтижелері бойынша кепілзат сатылмаған болса, онда келесі аукционда оның бағасы бастапқы құнынан 15-20% төмендейді. Аукционның нәтижесі оған кем дегенде 3 сатып алушы қатысқан жағдайда ғана жарамды деп саналады.
Банктердің кепілге салынған мүлкін сатып алу - мүмкін тәуекелдер
Кепілге салынған банктердің мүлкін сатып алудың күмәнсіз артықшылығы оның төмен құны болып табылады, бірақ бұл оның жалғыз плюс болуы мүмкін. Бұл төмен шығындар сатып алушының болашақта туындауы мүмкін бірқатар мәселелерге байланысты.
Тұрғын үй жылжымайтын мүлігін осындай схема бойынша сату кезінде үй иесі оны сату туралы білмеуі мүмкін, ал сатып алушы қосымша сатып алынған тұрғын үйден шығаруға мәжбүр болатын ашуланған тұрғындарды ашу қаупін тудырады. Бұрын банк кепілге қойған автокөлікті сатып алу кезінде дәл осындай мәселелер туындауы мүмкін.
Аукционнан автокөлік сатып алғанда, сапасыз өнімді алу қаупі бар. Автокөлікті аукционда сатуға мүмкіндік беру үшін банк оны іздеу тізіміне қояды, жол полициясы оны тауып алып, тәркілейді және автотұраққа қояды, көлік сатылатын жерден - кілттерсіз, құжаттарсыз және, мүмкін, техникалық жағдайы нашар.
Банктердің кепілге салынған мүлкін сатып алу кезінде сіз сатып алусыз қалуыңыз мүмкін екендігіңізге дайын болуыңыз керек. Сонымен, қарыз алушы кепілдендірілген мүлікті өте арзан бағамен сатылды деп есептесе, оны қайтарып ала алады. Немесе, мысалы, қарыз алушының жұбайы мүліктің сатылуына қарсы шыға алады, соманың бір бөлігін алимент ретінде талап етеді және т.б. Егер сатып алушы аукционнан алынған мүліктен айрылса, онда оны сатып алуға кеткен ақшаны сот арқылы қайтаруға тура келеді.
