Нарықтағы кез-келген тауар өндірістің сатысында да, тауар айырбастау сатысында да белгіленетін бағаның қос сипатына ие. Бұл өнімнің пайдалану мен айырбастау құнын біріктіретіндігін білдіреді. Бұл сипаттамалардың не екенін анықтаған жөн.
Тұтыну құны
Нарықтағы өнімнің тұтынушы үшін белгілі бір пайдасы бар. Бұл пайдалылық тұрақты емес, әркім үшін жеке. Әрине, мектеп оқушысы үшін жаңа күнделіктің пайдасы зейнеткерге қарағанда салыстырмалы түрде жоғары. Сондықтан әр тауардың, ең алдымен, тұтынушылық мәні болады.
Мұндағы утилитаны өнімнің тұтынушының қажеттілігін қанағаттандыру қабілеті деп түсінуге болады, сондықтан ол өзі үшін өзіне ыңғайлы сипаттамалар жиынтығымен өнімді таңдайды.
Айырбас құны
Өнімнің бұл сипаттамасы бірнеше мың жыл бұрынғыдан кем емес маңызды. Сол алыс уақыттарда әмбебап ақша бірліктері болған жоқ, сондықтан нарықта әр өнім басқа өнімге теңестірілді. Мысалы, бір литр зәйтүн майы екі литр шарапқа және т.б. Басқаша айтқанда, тауардың басқаларға айырбасталу мүмкіндігі оның айырбас құнына тән.
Нарықтық қатынастардың дамуымен, жаһандану және т.б. айырбас құны басқаларға қолданыла алатын тауарға ие болу керек адамзат. Алдымен айналымда алтын, күміс және қола монеталар пайда болды және бұл өте қисынды, өйткені оларды шығару қиын, сирек металдар болды. Бірақ адамзаттың қажеттіліктері өсіп, қымбат металдар азайып, азая бастады. Сондықтан қағаз банкноталардың құнын алтынның құнына теңестіру туралы шешім қабылданды. Осы немесе басқа елдің алтын қоры банкноталардың белгілі бір санының бағасымен теңестірілді.
Бұл ұзаққа созыла алмады, өйткені алтын қоры азайып, алтынның қоры шектеулі елдер ішінде құнсыздануға, құнсыздануға және инфляцияға әкелді. Сондықтан 1976 жылы жаңа ақша-несие жүйесі қабылданды, оған сәйкес ақша валюталары өз бағалары бойынша басқа елдердің валюталарына теңестірілді.
Тамырға оралу
1976 жылдан кейін әлемдік алтын-ақша жүйесі банкноталардың бір-біріне қатысты айырбастау қабілетіне ие бола бастаған жағдайға жетті. Бұған көптеген елдер қарсы болды, оның ішінде алтын-валюта қоры АҚШ-тан кейінгі екінші орында тұрған КСРО. Әрине, әлемдік экономикада алтынның рөлі өте жоғары болып қала береді, бірақ егер реформаға дейін ақшада алтынның құндылығы бар дәндер болса, енді ақша бұдан айырылады. Бірақ олардың көмегімен сіз бірдей қымбат металды сатып ала аласыз, өйткені оның бағасы жылдан жылға үнемі өсіп отырады, оны пайдалану құны туралы айту мүмкін емес.
