Әрине, несие беру кезінде банк әлеуетті қарыз алушыны тексеріп, оның төлем қабілеттілігін өзіндік бағалауды жүзеге асырады. Несиелік мекемелер бұл жағдайда несиелік тарихтың сапасы және клиенттің төлем қабілеттілігі деңгейі сияқты дәстүрлі әдістерді ғана қолданбайды.
Клиенттің төлем қабілеттілігін бағалауға жалпы қабылданған тәсіл
Дәстүр бойынша, банктерде оң несиелік тарихы бар қарыз алушыларға сенім артады. Төлемдердің кешігуіне жол бермегендер үшін банктер адал емес қарыз алушыларға қарағанда әлдеқайда көп сенім артады. Несиелік мекеме несиені бірнеше рет адал төлеген адамға тіпті тиімді шарттармен несие бере алады.
Қарыз алушының төлем қабілеттілігін бағалаудағы тағы бір маңызды критерий - бұл Ұлттық Банктің деректері (Ұлттық несиелік тарих бюросы) және өтелмеген несиелер саны.
Дәстүр бойынша, банктер әлеуетті қарыз алушының табыс деңгейін, жасы мен қызмет өтілін бір жерде тексереді.
Банктер несиенің максималды мөлшерін қалай анықтайды
Негізінен, несиенің максималды сомасын есептеу кезінде банктер ай сайынғы төлемнің жалпы сомасы қарыз алушының жалпы кірісінің 40-60% -ынан аспауын қамтамасыз етеді.
Кейбір банктер несиелік тарихынан басқа мемлекеттік ресурстарда орналасқан ақпараттарды қарастырады, сонымен қатар қарыз алушының алаяқтық белгілері бар-жоғын тексереді.
Қарыз алушының төлем қабілеттілігін анықтаудың жаңа әдістері
Банктер өз клиенттерінің төлем қабілеттілік деңгейін мүмкіндігінше дәл анықтауға тырысады, сондықтан қарыз алушының параметрлерін дәл бағалау үшін талдау кезінде жаңа әдістерді қолдана бастайды.
Несиелік мекемелер өз клиенттері туралы мүмкіндігінше көбірек ақпарат жинау үшін негізгі емес ұйымдардың көмегіне жүгіне бастады. Экономикалық дағдарыс жағдайында адамның төлем қабілетіне әсер ететін көптеген факторлар бар.
Енді банк қызметкерлері әлеуметтік желілерде клиенттің белсенділігін анықтауға және оны жақынырақ тануға арналған парақтарды қарай алады. Егер сіз жақын арада банктен несие алуға ниет білдіргіңіз келсе, мас күйіндегі фотосуреттер мен эротикалық селфилерді профиліңізден алып тастауға қамқорлық жасаңыз. Сізге жай ғана қажетсіз адам ретінде қарап, сізге ақша берілмеуі мүмкін.
